Van Kattenfluisteraar T. kreeg ik het verzoek om mijn recensie over "Di-Rect doet The Who die Tommy doen" alsnog af te schrijven/te publiceren. Als u dacht dat ik laat was met mijn verslag over Imogen: Di-Rect doet The Who die Tommy doen zagen wij op 20 december 2008...
Na het lezen van een recensie met het foto-onderschrift "Tim en Spike van Di-Rect doen Tommy van The Who in een hertaling van Jan Rot" konden we niets anders doen dan spontaan kaartjes kopen voor deze, in onze agenda als "TomPoes activité" genoteerde, eh, TomPoes activité. Waaróm we die drang voelden, begrijpen alleen wij en kunnen we niet uitleggen helaas.
De tram bracht ons al slingerend naar de Meervaart, waar we redelijk uit de toon vielen bij de rest van het publiek. Geen idee meer waarom precies, slechts het gevoel "Wij vallen wat uit de toon" is blijven hangen. Wat ook is blijven hangen, is de piep in mijn oren, want MENSENKINDEREN WAT WAS DIT LUID! Echt ongelooflijk! Natuurlijk is het een rockopera, maar gezien het feit dat het in een theater opgevoerd werd, had ik er niet aan gedacht mijn oordopjes mee te nemen. Gek genoeg was ik volgens mij de enige die er last van had, bendes bejaarden (al doof) en jonge kinderen (ook al doof waarschijnlijk) zaten erbij en luisterden er comfortabel naar. Nadat ik McGuyverstyle van een papieren zakdoekje oordopjes gefabriceerd had en ik eindelijk iets kon maken van de bak kabaal, was mijn eerste gedachte "Oh, wacht even! Dit is niet The Wall!". Soms ben ik episch dom, maar dat wist u al.
Wat betreft de voorstelling in het algemeen: wij (ik spreek hier ook even namens de Kattenfluisteraar) vonden het niet slecht. Maar zéker niet zo goed als het geëxalteerd reagerende publiek. Gitarist Spike speelde heel overtuigend een naarling en zanger Marcel (die grappig genoeg na het vertrek van oorspronkelijke zanger Tim de zanger van Di-Rect geworden is) zong niet alleen fantastisch, maar GELOOFDE. Zangeres Caroline zong fantastisch, maar ik kon me niet aan de indruk onttrekken dat ze er beduidend minder in geloofde. Zanger Tim, die Tommy speelde, kwam, voor mij in ieder geval, vocaal niet over het voetlicht. Het gaat over een getraumatiseerde, doofstomme, blinde jongen, maar zodra je stem geeft aan dat personage, dan is je stem toch het ultieme middel om je gevoel mee over te brengen lijkt me. En ja, ik weet dat ik gewend ben aan zangers als Freddie Mercury en Gerard Way, die het vocaal emotief zijn respectievelijk uitgevonden en verbeterd hebben, soms op het lachwekkend dramatische af, maar dit was een gemiste kans om het geheel meer diepgang te geven.
Waar ik echter het meest over viel, was die hertaling. Zelfs als ik mijn milde afkeer voor Jan Rot buiten beschouwing laat, blijft het "hertalen" van "I'm Gypsy, the Acid Queen" naar "Ik ben Tipsy, de pillenmien" een soort naar sinterklaas riekende neo-kneuterigheid waar ik helemaal niets mee heb. En "See mee, feel me" heeft toch écht een totaal andere emotionele lading dan "Kijk mij, grijp mij" (of "Kijk mij, gijp mij" zoals deze recensent terecht opmerkte), en geeft totaal niet weer wat het personage daadwerkelijk probeert over te brengen. En over de dwangrijm links en rechts zullen we het maar helemaal niet hebben.
Al met al was het het wat mij betreft allemaal nét niet. Het gaf me wel het hilarische idee voor Tom&Poes doen My Chemical Romance die The Black Parade doen, met nu al klassieke zinnen als "En zonder jou, is hoe ik echt verdwijn, en alleen mijn leven leid, nu en altijd!". Om over "Mammie, we gaan naar de hel" nog maar te zwijgen. Kortom: u bent gewaarschuwd.
Nou ben ik altijd al tegen hertalingen - kijk mij, grijp mij komt toch echt direct in het verkeerde keelgat binnen, godsammekrake wat een troosteloosheid... En Tommy is mijn favo ook niet echt (the wall daarentegen...) maar dan ook nog met Di-rect? TomPoes gaat waar geen ander zich waagt! Hulde!!
BeantwoordenVerwijderenWaarom jullie uit de toon vielen? Misschien omdat jullie geen kritiekloze Who en Di-rect fans waren?
Bijdeweg... Ik heb een stinkende hekel aan Jan Rot, die vast niet voor niets zo heet. Nou, ik vertrek weer naar mn bed met knopjes en ga daar nog even verder mopperen ;)
Ik ben het helemaal met non-spotter eens, wat hertalingen betreft.
BeantwoordenVerwijderenEen vertaling vam proza, waar je toch tamelijk veel ruimte hebt, is vaak al op het randje. Laat staan dat dat kan bij een strakke vorm als een gedicht of een liedtekst.
Mensen die geen engels wensen te kennen hebben gewoon pech.
@ Non-spotter: dit is met stíp de meest geniale comment die ik ooit gekregen heb, dank je daarvoor! Jij verwoordt precíes het woestgeïrriteerde gevoel dat ik probeerde over te brengen met mijn stukje, en nog overtuigender ook! :-D
BeantwoordenVerwijderen@ Laurent: wat vooral storend was, was dat hij beweerde "dicht bij het verhaal te willen blijven" met zijn vertaling. Ja, maar dan alleen op de stukken waarop het hem uitkwam blijkbaar. Maar goed, ik kan eigenlijk alleen maar beamen wat je zegt t.o.v. het Engels. Leer een taal mensen, verbreed je horizon! :-)
BeantwoordenVerwijderen