zaterdag 7 juli 2012

LP's excellent staycation - Dag 7

Day 6 vindt u hier!

Zoals u weet, vraag ik me met enige regelmaat (lees: vrijwel continu) van alles af. Vandaag wil ik het graag met u hebben over een fenomeen wat ik al eerder kort heb aangestipt, maar wat ik nog steeds niet begrijp: hoe kan het dat volkstammen volwassenen zichzelf niet kunnen vermaken? Ik hoor met enige regelmaat mensen praten over verveling en de noodzaak "tijd te doden". BLOEDNERVEUS word ik daarvan.

Hoezo "tijd doden"? Al zou ik nooit meer eten, slapen of lanterfanten, dan nog krijg ik niet alle boeken gelezen, films/documentaires gezien, dingen geschreven, slaap geslapen, wasseh wasseh gewasseh, katten gekriebt, mensen ontmoet, reizen gereisd, dingen geleerd. Ik realiseer me heus wel dat mijn manier van in het leven staan (denk aan het konijn in Alice in Wonderland, maar dan met de dood op de hielen en lijdend aan FOMO) niet geheel regulier, laat staan verstandig en/of gezond is. En ik heb ook heus wel dagen dat ik nergens zin in heb, me landerig voel en mezelf enorm in de weg zit, waardoor ik tot niets kom. Wat overigens heel anders is dan die momenten dat ik doelbewust niks doe om de chronische overbelasting een beetje tegen te gaan, maar dit even terzijde.

Als ik naar de definitie in Van Dale, "onaangenaam gevoel van leegte zodat de tijd lang lijkt" kijk, dan herinner ik me lánge middagen op de bank bij mijn opa & oma, luisterend naar verhalen over De Oorlog die ik al minstens 20 keer gehoord had, onderwijl proberend mijn hoofd zo veel mogelijk stil te houden zodat die forking losliggende gehaakte antimakassar niet van de leuning af viel. Maar toen was ik 10. Het was reuze onbeleefd geweest om een boek te pakken en te gaan lezen, er waren nog maar 2 tv zenders en die zonden niet overdag uit en er was toen nog geen 24/7 breedband internet al-dan-niet-via-je-tablet-en/of-smartphone.

Maar mensen, tegenwoordig is er toch een o-ver-vloed aan dingen die je kunt doen om je tijd door te komen? Of is dat juist het probleem: er is zoveel te doen dat mensen overvoerd raken en niks meer willen? Of komt de verveling pas op de momenten dat er "niks" te doen is: zijn we zó gewend aan continu vermaak dat we als dat wegvalt (geen waaifaai/tv serie afgelopen/boek uit/partner avondje weg/vul zelf wat in) we niet meer weten wat we met onszelf moeten, "here we are now, entertain us"-style?

Of begrijp ik er weer eens geen barst van en bedoelen al die mensen die zeggen dat ze zich vervelen eigenlijk iets anders, net zoals in dat hardcore onprettige-jeuk-op-lastige-plaatsen veroorzakende heteronormatieve vrouwenvanvenusmannenvanmars clichévoorbeeld van de vrouw die zegt "Schat, ik heb het koud", waarna de man de verwarming hoger zet, terwijl zij graag wilde dat hij wat dichter bij haar kwam zitten?

Terwijl ik me even flink ga schamen voor het feit dat ik geen beter voorbeeld kon bedenken én mezelf in een calaminelotionbadje ga onderdompelen, hoop ik dat u zo lief wilt zijn om me wat inzicht te verschaffen in deze voor mij bloedserieus zwaar complexe materie. Alvast hartelijk dank! *krabt wat*

16 opmerkingen :

  1. Ik WEET het gewoon niet. De laatste keer dat ik me verveelde was ik 7. Mijn oma zei: Oh, dat is wel eens goed voor je en mn opa zei: dan doe je je sok uit en ga je met je grote teen zitten spelen.

    Ik verveel me echt nooit, ook als ik geen internet heb, geen boek bij me heb of wat dies meer zij. Ja, ik ben soms wel compleet lamlendig en heb ik nergens zin in en ja, ik raak compleet in de stress als mijn telefoon's batterij op blijkt voor ik aan mijn terugreis moet beginnen, want dat betekent dat ik moet meegenieten van de blurgh in de trein.

    Maar vervelen? Nee. Ik snap er niks van. Hoe volwassenen zichzelf niet kunnen vermaken. Gaat gewoon nergens over.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. In mijn omgeving ken ik eigenlijk geen mensen die zich vervelen, enkel mensen die tijd te kort komen :-))
    Op school trof ik weleens leerlingen aan die zich verveelden. Dat waren meestal leerlingen die niet zoveel belangstelling hadden voor wat er allemaal op school gebeurde: ze zagen er het nut niet van in, ze begrepen niet wat ze moesten doen, ze hadden het gevoel op de verkeerde plek te zitten (was meestal ook zo). Mogelijk ga je je vervelen als je in een omgeving bent waar je niets mee hebt. Stel je zit verplicht, doodstil, naar een urenlange conversatie in het Japans te luisteren dan ga je je waarschijnlijk ook vervelen. (Of je gaat Japans praten na een uurtje, dat kan ook.)
    Verder zijn er mensen die erg weinig dingen leuk vinden: de monomanen onder ons. Zij vervelen zich als ze hun favoriete hobby niet kunnen beoefenen. Voor andere dingen kunnen zij niet warm lopen. En er zijn vast ook mensen die zich vervelen omdat ze nogal passief in de wereld "hangen": ze hebben alles al gezien, ze raken verzadigd en gaan helaas (nog) niet tot actie over.
    Ok, ik moet nu rennen: middag vol voorstellingen en een film voor de boeg :-))

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @ Kouw: dude, wij zijn het weer eens volkomen eens. Ik bedoel: er is altijd wel iets te doen en als er niets te doen is, dan doe je toch even lekker nâks?

    Het zal wel hetzelfde zijn als mensen die meer dan 30 seconden stilte niet trekken of die nooit alleen kunnen zijn. Ik gok dat het iets met "angst voor nadenken" te maken heeft, maar dat is misschien wel heel erg mijn stokpaardje.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @ TBK: ik denk dat je daar een belangrijk punt te pakken hebt, dat je in een situatie zit waar je niets mee hebt en niets mee kunt. Maar dan ga je er vanuit dat iemand niet uit die situatie weg kan; zowel in mijn opa & oma voorbeeld als in jouw Japans gesprek voorbeeld gaat het om een situatie waar je verplicht in zit en waar je niets mee kunt/geen invloed over kunt uitoefenen. Dan begrijp ik heus wel dat je je de pleuris verveelt, hoewel ik tegenwoordig gewoon een leutig verhaaltje in mijn hoofd zou bedenken. Of Japans zou gaan praten op een gegeven moment.

    Mijn verwondering is vooral over het feit dat volwassenen, die je toch als min of meer autonome wezens mag beschouwen, die zelf mogen/kunnen bepalen wat ze doen met hun tijd, zich vervelen. Dat zijn in mijn ervaring vaak niet de monomanen (die gaan gewoon hun favoriete bezigheid beoefenen), maar mensen die feitelijk nergens in geïnteresseerd zijn. En dat snap ik dan weer niet. Net zoals ik mensen die "niet van groente" (echt? Alle groente? Maar een wortel smaakt toch totaal anders dan een tomaat?) houden en mensen die nooit lezen niet snap. Maar dat ligt aan mij, dat weet ik. #onverdraagzaamhuisdierisonverdraagzaam

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Vervelen? Nee, dat niet. Wel heb ik met enige regelmaat last van die enorme k*t lamlendigheid waardoor ik daadwerkelijk niets doe, behalve het internet uitlezen. Dat is op zich prima, als ik er een blij en tevreden gevoel aan zou overhouden. Maar dat is niet het geval). Dus als je dat vervelen noemt, dan verveel ik me regelmatig.
    Ik zie als enige oplossing mezelf een trap onder m'n kont geven / me wegsleuren bij de haren. En dan is het (als ik eenmaal bezig ben met die nieuwe activiteit) eigenlijk super leuk. Zelfs (ja, zélfs!) sporten. Maar dat doe ik nauwelijks. Nog een paar bruggen te ver. ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @ Niki: ikzelf noem dat lamlendige gevoel geen verveling, maar het zou kunnen dat andere mensen dat wel doen en dat ze daarom zo vaak klagen dat ze zich vervelen. Ja, de enige remedie tegen die lamlendigheid is jezelf bij kop en kont grijpen en iets offline gaan doen. Hoe lastig dat soms ook is. Verder ben ik helemaal niet computerverslaafd, dat lijkt maar zo. ;-D

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Kattenfluisteraar T.8 juli 2012 om 15:59

    'Nergens zin in hebben, je landerig voelen en jezelf enorm in de weg zitten' lijkt me een vrij accurate fenomenologische beschrijving van verveling - welcome to the club ;-)
    Psychologisch zou je verveling kunnen zien als een toestand waarin geen van de alternatieven om iets te gaan doen zich voldoende sterk aandient om daadwerkelijk actie te ondernemen. Het is dan verleidelijk om de ervaren leegte te vullen met het eerste het beste dat voorhanden is: tv aan, nog eens kijken of je een sms'je hebt ontvangen, nog een shagje rollen, een akkoord aanslaan, een potje schaak spelen op internet (yep, hier spreekt een ervaringsdeskundige), kortom: de verveling voort te zetten met andere middelen. Als je er enigszins talent voor hebt, kun je zo hele avonden zoekbrengen.
    De kunst is, denk ik, om juist niet afleiding te zoeken, maar de verveling uit te zitten of desnoods een wandelingetje te maken. Zo geef je je geest de tijd en ruimte om e.e.a. met zichzelf uit te knokken en met nuttige of anders toch plezierige ideeën en plannen te komen.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. @ Kattenfluisteraar T: hmm, ik ervaar dat toch duidelijk anders. Als ik last heb van landerigheid, kan ik mezelf nergens toe zetten hoewel ik wel duidelijk opties zie/heb (wat die frustratie met zich meebrengt: ik heb zát te doen, maar ik doe nâks), de mensen die beweren zich te "vervelen" hebben/zien geen opties.

    En dat verbaast me vooral, dat ze geen opties zien. En áls ze al opties zien, zijn het passieve vermaakopties: tv, internet, iemand die ze vermaakt. Alsof ze geen enkele intrisieke creatiedrang hebben.

    Wat jij als verveling beschrijft, zou ik eerder procrastinatie noemen, want het is actief: je zoekt actief loze afleiding om te voorkomen dat je daadwerkelijk iets "nuttigs" gaat doen. De "Zich Vervelers" komen op mij meer over als dreinende kinderen die zichzelf niet kunnen vermaken en niet als mensen die eigenlijk wel iets kunnen bedenken om te doen, maar zichzelf daarvan weerhouden.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Mijn schoonmoeder, met wie ik het normaal gesproken niet eens ben, had als motto: "Intelligente mensen vervelen zich nooit." Zo zie je, ook schoonmoeders hebben hun briljante momenten.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Kattenfluisteraar T.8 juli 2012 om 20:53

    Ik vraag me toch af of verveling een kwestie is van geen opties zien, of van geen van de opties aantrekkelijk genoeg vinden; de moederlijke suggestie ('ga dan een tekening maken') suggereert het eerste, maar bij volwassenen associeer ik geen opties hebben/zien toch eerder met een hoge dwarslaesie respectievelijk een zware depressie of een frontale lobotomie. Maar ook overigens zullen er massa's mensen zijn voor wie het moeilijk, misschien wel onmogelijk is om op eigen kracht iets te verzinnen buiten de geijkte passieve 'vermaak'-mogelijkheden om. Sommigen blijven voor het verrichten van iets ´nuttigs´ wellicht afhankelijk van de suggesties van hun moeder, bijvoorbeeld in de vorm van instructies van hun baas, en kijken voor het overige oprecht uit naar een lekker avondje hangen voor de buis. Zo´n 15% van de Amsterdammers, las ik vandaag, heeft een IQ tussen de 70 en 85; generaliserend is van die groep misschien niet al te veel eigen initiatief en eigen ideeën, laat staan een creatieve inslag te verwachten.

    Er is denk ik wel een verband tussen verveling en procrastinatie: het zal wat moeilijker zijn om iets nuttigs of leuks te verzinnen wanneer iets dat je eigenlijk zou moeten doen op je geweten drukt. Toch kun je ook prima procrastineren zonder je te vervelen, bijvoorbeeld lekker gaan voetballen terwijl je eigenlijk je huiswerk zou moeten doen. De activiteiten die ik hierboven noemde kunnen zowel in dienst staan van procrastinatie als van verveling. In het eerste geval zijn ze een soort aanloop naar wat ik eigenlijk zou moeten doen en komt er vanzelf een moment waarop ik 'en nu actie' roep en echt aan de slag ga. Gaat het om verveling of landerigheid, dan zit dit soort activiteiten alleen maar in de weg en had ik ze beter kunnen laten.

    Dat je van ´de tijd doden´ bloednerveus wordt, kan ik me levendig voorstellen. Hopen maar dat men zoiets bedoelt als de tijd verkorten met een boekje of zo terwijl men op de trein wacht, anders is er geen excuus voor.

    De situatie bij je oma en opa die je beschrijft zou, volgens een andere beschrijving van verveling, namelijk als 'verlangen naar verlangen', geen verveling mogen heten; je had immers graag je tijd op een andere manier doorgebracht. Maar dat is het natuurlijk wel. Veel verveling bij kinderen zal daar wel vandaan komen: het niet zelf de situatie kunnen bepalen en moeten opzitten (zie ook wat TBK schreef over scholieren).

    Conclusie: je vervelen is kinderachtig en de tijd doden is stom.

    Maar dat zijn veel volwassenen ook.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. @ Catharina: ik vermoed dat dat het meest briljante was wat ze ooit gezegd heeft. :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  12. @ Kattenfluisteraar T: Dude, wel eens een blog overwogen? ;-D

    Ik bedoelde het "geen opties zien" redelijk letterlijk: sommige mensen zijn blijkbaar zó gewend dat hun tijd ingedeeld wordt door anderen/andere dingen, dat zodra dat wegvalt, ze geen idee hebben wat ze moeten. Iemand commente op LogPoes LJ dat ze moest denken aan mensen die zeggen dat als ze de lotto zouden winnen, ze gewoon zouden blijven werken omdat ze zich anders zouden gaan vervelen.

    Ik het prima als mensen zich passief vermaken en hun hele leven voor de tv hangen. En ik denk inderdaad dat een boel mensen geen behoefte hebben aan iets anders dan de geijkte vermaaksmogelijkheden. Heb ik geen enkel probleem mee. Dat gezeik van 'ik verveeel meeee!' alsof ze een 4-jarige drenskleuter zijn daarentegen.

    Ik weet niet of je kunt stellen dat (gebrek aan) creativiteit samenhangt met een laag IQ. Ik denk meer dat het te maken heeft met gestimuleerd worden/blootgesteld (niet het juiste woord, maar ik kan even geen beter woord vinden) aan diverse manieren van jezelf vermaken. Als je nooit iets anders geleerd hebt dan jezelf passief te vermaken, dan wordt je niet plots creatief, onafhankelijk van IQ.

    Ik realiseer me dat mijn verhouding tot tijd heel anders is dan die van de gemiddelde mens voor wie tijd een ongelimiteerd gegeven is: zij hebben een (gegarandeerd) "later" en een "na mijn pensioen". Althans, dat denken ze.

    "Verlangen naar verlangen": en bedankt, nu heb ik Frank Boeijen in mijn hoofd. :-D Ik denk dat die situatie de essentie van verveling goed beschrijft, met name het feit dat je geen invloed hebt over je eigen tijdbesteding. Daarom verbaast het me zo dat volwassen mensen, die absoluut invloed hebben op hun eigen tijdbesteding, beweren zich te vervelen. Ik zou bijna zeggen dat het onmogelijk is om je als volwassene te vervelen, omdat die factor van "geen invloed op je eigen tijdsbesteding" grotendeels non-existent is, hoe graag mensen ook overtuigd willen zijn van het tegenovergestelde. (zie ook: De Levensvreugd zine, mijn theorie over 'verplichtingen')

    Ja, je vervelen is inderdaad kinderachtig, maar ik zou willen stellen dat de tijd doden crimineel is.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Kattenfluisteraar T.9 juli 2012 om 14:32

    Sorry van Frank Boeijen, heeft ie een liedje dat zo heet of zo?

    Ik denk niet dat je per se snugger hoeft te zijn om mooie dingen te kunnen maken, maar het wordt wel lastiger als je al je tegenwoordigheid van geest nodig hebt om je staande te houden in het dagelijks leven. En met een lager IQ is de kans daarop natuurlijk wel groter.
    Zowel op micro- als macroniveau lijkt me een surplus aan middelen (tijd, ruimte, geest en geld) toch wel bevorderlijk voor creativiteit; denk bijvoorbeeld ook aan bijvoorbeeld Florence in de 14e eeuw.

    Blijven werken met een miljoen op de bank 'omdat je je anders maar zou vervelen' klinkt wel wat fantasieloos, al kan ik me dan wel weer voorstellen dat je om andere redenen zou blijven werken.

    Groetjes!

    BeantwoordenVerwijderen
  14. @ Kattenfluisteraar T: "verlangen naar verlangen, in dit harnas van pijn, jaloezie en belangen. En zoals altijd spuwen stuurlui aan wal hun gal. Ze hebben nooit iets bereikt, ik bleef eigenwijs" Ja, uit mijn hoofd. Hoe geweldig zou het zijn als er een manier was om al dit soort bagger uit mijn hoofd te halen en daar nuttigheden voor terug te stoppen? :-D

    Uiteraard vereist de mogelijkheid van het maken van kunst een bepaalde, misschien zelfs wel flinke, mate van priffilitsj. Maar ik bedoel met "creatief" niet per se les beaux arts, ik bedoelde het in de zin van "niet de geijkte manier van vervelingbestrijding" (aka chips, bank, tv) maar een stukje lopeh lopeh of zo.

    Daarnaast zijn er in de geschiedenis toch een boel mensen geweest die ondanks hun niet-geprivilegeerde omstandigheden creatief werk gecreëerd hebben (schrijverij, schilderkunst, dans) met minimale middelen, dus ik denk toch dat het ook een steet of maaijnd is.

    Ik kan het me voorstellen als je werk doet wat geheel in lijn is met wat je wilt in het leven, dat je dan doorgaat, omdat dat, duh, is wat je wilt in je leven. Maar het valt me op dat het vaak de mensen met de sufste k*tbanen zijn (die er daarnaast ook nog over zeuren) die beweren zich zonder hun werk te vervelen. Dan denk ik: zeik er dan wat minder over. Misschien is dát eigenlijk wel de tofu-vraag: waarom zeuren mensen zoveel en wat levert het ze op? Maar dat is een topic voor een andere blogpost. Ooit. Misschien. :-D

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Ik zou zeggen of mensen zich vervelen is een kwestie van opvoeding. Als je vroeger geleerd hebt om jezelf te vermaken, dan zul je je nooit vervelen. Als je dat niet geleerd hebt zul je je altijd vervelen als er niet iemand is die vertelt wat je moet gaan doen.

    En zeuren (waar ik zelf ook best goed in ben) is een kwestie van niet het lef hebben om de koe bij de horens te vatten.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. @ Sahi: ik denk zelf ook dat het voor een heel groot deel een "state of mind" is. Ik denk overigens wel dat het mogelijk is om, als je je ervan bewust bent en het een vervelende eigenschap van jezelf vindt, jezelf aan te leren om je te "ont-velen", maar dat dat een boel werk vereist.

    BeantwoordenVerwijderen

Blog Design by Get Polished